Sinh viên CNTT thường đặt ra câu hỏi: “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?“Đối với người mới trong lĩnh vực lập trình, đây thường là một vấn đề nan giải. Tuy nhiên, việc chọn lựa giữa hơn 200 ngôn ngữ lập trình có thể khiến nhiều người phân vân. Bài viết này của hoccode.org sẽ tập trung vào việc khám phá các lợi ích của việc học ngôn ngữ lập trình và đưa ra những gợi ý hữu ích để giúp bạn chọn lựa ngôn ngữ phù hợp nhất. Hãy bắt đầu!
TÓM TẮT NỘI DUNG
Nên học ngôn ngữ lập trình nào? C/C++
C / C++ có thể được coi như “bánh mì và bơ” của lập trình vì chúng đóng vai trò quan trọng trong nền tảng của hầu hết các hệ thống cấp thấp như hệ điều hành hay hệ thống file. Nếu bạn hướng đến việc trở thành một lập trình viên cấp hệ thống, việc nắm vững C / C++ là điều cần thiết. Cũng đáng lưu ý, C++ được sử dụng rộng rãi bởi các lập trình viên vì tính năng vượt trội về tốc độ và ổn định.
Đặc biệt, C++ cung cấp một công cụ quan trọng gọi là STL (Standard Template Library) – một bộ thư viện tiêu chuẩn với nhiều cấu trúc dữ liệu, toán tử và thuật toán khác nhau. Sự hỗ trợ từ thư viện này cùng với hiệu suất cao của ngôn ngữ đã làm cho C++ trở thành lựa chọn phổ biến trong cộng đồng lập trình.
Đánh giá về mức độ khó: Đủ dễ để tiếp cận và học. Được đánh giá là 3/5.
Cơ hội việc làm: Trung bình! Được xếp hạng 3,5/5.
Ưu điểm
- Cung cấp một loạt các trình biên dịch và thư viện, đặc biệt là trong việc làm việc với C++.
- C / C++ cho phép truy cập các đối tượng bị chặn hoặc ẩn, điều mà các ngôn ngữ khác không thực hiện được.
- Thực thi chương trình nhanh hơn hầu hết các ngôn ngữ lập trình khác, đặc biệt là C / C++.
- Cung cấp nền tảng để hiểu và tiếp cận các ngôn ngữ lập trình phức tạp hơn.
- C++ là ngôn ngữ được lựa chọn để phát triển ứng dụng đa nền tảng và đa thiết bị.
- Cung cấp một mức độ cao về tính di động trong việc lập trình (đối với C).
- Cung cấp mô hình hướng thủ tục với các mô-đun hàm và khối mã, làm cho việc gỡ lỗi, kiểm tra và duy trì chương trình trở nên dễ dàng hơn (đối với C).
- C / C++ cho ra đời các chương trình hiệu quả và dễ hiểu hơn.
- C++ cung cấp một bộ thư viện hàm đa dạng và phong phú.
- Với khả năng chạy gần với phần cứng hệ thống, C / C++ cung cấp mức độ trừu tượng thấp.
- C++ hỗ trợ xử lý ngoại lệ và overloading hàm.
- Áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực ứng dụng đa dạng như trò chơi, ứng dụng giao diện đồ họa người dùng (GUI), và mô phỏng toán học thời gian thực (C++).
Nhược điểm
- C / C++ có cú pháp khá phức tạp và khó nhớ.
- C không có khả năng đối phó với một số thách thức lập trình thực tế và hiện đại.
- Hệ thống hướng đối tượng trong C++ không hiệu quả bằng các ngôn ngữ lập trình dựa trên OOP khác.
- Trong C, bạn cần tự tạo các cấu trúc cấp cao hơn để thực hiện một số tính năng.
- C / C++ không có khả năng tự động dọn dẹp rác hoặc quản lý bộ nhớ động.
- Thiếu khả năng kiểm tra ứng dụng khi đang chạy (runtime) trong C / C++.
- Trong C, kiểm tra type không được thực hiện một cách nghiêm ngặt như các ngôn ngữ khác.
- C / C++ không phải là lựa chọn đầu tiên dễ dàng cho người mới bắt đầu học lập trình.
- Có nguy cơ tràn bộ đệm và rủi ro hỏng bộ nhớ trong C / C++.
- Thư viện tiêu chuẩn của C khá nhỏ và có phạm vi hạn chế so với một số ngôn ngữ khác.
Nên học ngôn ngữ lập trình nào? Java
Java là một lựa chọn rất phổ biến trong các tổ chức lớn và đã tồn tại trong nhiều thập kỷ. Được sử dụng rộng rãi để xây dựng các ứng dụng web quy mô doanh nghiệp, Java nổi tiếng với tính ổn định cao, điều này đã khiến nhiều doanh nghiệp lớn tin dùng. Nếu bạn đang tìm kiếm một công việc tại một tổ chức lớn với hướng phát triển mạnh mẽ, việc học Java là điều nên làm.
Hơn nữa, ngôn ngữ lập trình Java cũng phổ biến trong việc phát triển ứng dụng Android. Với số lượng người dùng Android đáng kể hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp đều cần một ứng dụng Android. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các nhà phát triển Java, đặc biệt khi Google đã tạo ra Android Studio, một framework phát triển Android xuất sắc dựa trên Java.
Đánh giá về mức độ khó: Dễ vừa phải để học, được đánh giá là 4/5.
Cơ hội việc làm: Rất lớn! Được đánh giá là 4.5/5.
Ưu điểm
- Java có sự phong phú của các thư viện nguồn mở, cung cấp nhiều tùy chọn cho các lập trình viên.
- Java sử dụng cơ chế phân bổ bộ nhớ tự động và tự động thu gom rác, giúp giảm áp lực về quản lý bộ nhớ.
- Java được xây dựng theo mô hình OOP (Object-Oriented Programming), tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái sử dụng mã nguồn và tối ưu hóa phát triển.
- Có hệ thống phân bổ ngăn xếp hiệu quả, giúp quản lý vùng nhớ.
- Tính năng JVM (Java Virtual Machine) giúp Java có mức độ độc lập nền tảng cao, ứng dụng có thể chạy trên nhiều hệ điều hành khác nhau.
- Java loại bỏ sự sử dụng con trỏ một cách rõ ràng và bao gồm một trình quản lý bảo mật để xác định quyền truy cập của các lớp, tăng cường tính an toàn.
- Là lựa chọn lý tưởng cho tính toán phân tán, Java cung cấp các công cụ hỗ trợ cho việc này.
- Java cung cấp một loạt các API cho nhiều nhiệm vụ khác nhau như kết nối cơ sở dữ liệu, mạng, tiện ích và phân tích cú pháp XML.
- Java có hỗ trợ mạnh mẽ cho việc lập trình đa luồng, cho phép xử lý đồng thời nhiều nhiệm vụ một cách hiệu quả.
Nhược điểm
- Java thiếu một số mẫu thiết kế để tạo ra các cấu trúc dữ liệu có chất lượng cao, điều này có thể gây khó khăn trong việc xử lý một số vấn đề cụ thể.
- Quản lý bộ nhớ trong Java có thể tốn kém hơn so với một số ngôn ngữ khác, đòi hỏi sự quản lý tài nguyên cẩn thận hơn.
- Java có thể chậm hơn so với các ngôn ngữ lập trình được biên dịch tự nhiên như C và C++, đặc biệt trong một số trường hợp yêu cầu hiệu suất cao và xử lý tài nguyên gần với phần cứng.
Nên học ngôn ngữ lập trình nào? Python
Python là một ngôn ngữ hàng đầu và thường được xem như lựa chọn hàng đầu để học lập trình. Nó nổi tiếng với tính nhanh nhẹn, dễ sử dụng và triển khai, và rất phổ biến trong việc phát triển các ứng dụng web có khả năng mở rộng. Các nền tảng lớn như YouTube, Instagram, Pinterest, và SurveyMonkey đều tích hợp Python vào hệ thống của họ. Điều này là nhờ vào thư viện phong phú của nó và cộng đồng phát triển lớn.
Với người mới bắt đầu, Python cung cấp một cơ hội tuyệt vời để bắt đầu. Nếu bạn đang tìm kiếm cơ hội việc làm tốt hơn, việc học Python càng sớm càng tốt! Đa số các công ty đang sử dụng Python là ngôn ngữ chính, mở ra cơ hội lớn cho các nhà phát triển Python.
Ưu điểm
- Việc tạo và sử dụng lớp và đối tượng trở nên dễ dàng nhờ các tính năng của hướng đối tượng (OOP).
- Sự hỗ trợ từ thư viện rộng lớn, giúp việc phát triển và mở rộng ứng dụng trở nên linh hoạt.
- Tập trung vào khả năng đọc code, giúp dễ dàng hiểu và sửa đổi mã nguồn.
- Có khả năng mở rộng ngay cả đối với các ứng dụng phức tạp nhất.
- Là lựa chọn lý tưởng để xây dựng nguyên mẫu và thử nghiệm ý tưởng một cách nhanh chóng.
- Là một ngôn ngữ nguồn mở với sự hỗ trợ từ cộng đồng ngày càng phát triển.
- Cung cấp hỗ trợ cho nhiều nền tảng và hệ thống khác nhau.
- Được đánh giá là dễ học và dễ sử dụng, giúp người dùng nhanh chóng làm quen và phát triển kỹ năng lập trình.
Nhược điểm
- Nó không thích hợp cho việc phát triển ứng dụng trên máy tính di động, giới hạn khả năng của nó trong lĩnh vực này.
- Ngôn ngữ này thường chậm hơn do việc được giải thích trực tiếp khi chạy chương trình.
- Có sự chưa hoàn thiện trong việc truy cập cơ sở dữ liệu bởi lớp được cung cấp.
- Có vấn đề với việc sử dụng threading do có GIL (Global Interpreter Lock) có thể gây ra hạn chế trong việc xử lý đa luồng.
Lời kết
Hy vọng những chia sẻ được tổng hợp trên đây sẽ giúp bạn gỡ bỏ khúc mắc “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?” trên con đường sự nghiệp tương lai của mình. Chúc bạn thành công!