Đối với một lập trình viên có kinh nghiệm, ngôn ngữ lập trình Pascal không phải là một khái niệm xa lạ. Tuy nhiên, đối với những người mới tiếp xúc với lĩnh vực công nghệ thông tin, Pascal lại là một thế giới mới, khá phức tạp và không quen thuộc. Vậy Pascal thực sự là gì? Những đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ lập trình này là như thế nào? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của hoccode.org để khám phá và có câu trả lời cho những thắc mắc này nhé.
TÓM TẮT NỘI DUNG
Vài nét về ngôn ngữ lập trình pascal
Pascal là một ngôn ngữ lập trình cấp cao được thiết kế dưới dạng mệnh lệnh và thủ tục. Nó ra đời vào những năm 1970 do nhà khoa học người Thụy Điển Nicholas Emil Wirth phát triển. Tên gọi của ngôn ngữ này được lấy theo tên của nhà toán học, triết gia và nhà vật lý người Pháp nổi tiếng Blaise Pascal, nhằm tôn vinh sự đóng góp to lớn của ông cho lĩnh vực khoa học.
Thực tế, Pascal không chỉ đơn giản là một ngôn ngữ độc lập mà nó được phát triển từ ngôn ngữ ALGOL 60. Trong quá trình nghiên cứu, Nicholas Wirth đã đưa ra một đề xuất táo bạo để phát triển Pascal dựa trên hệ thống của ALGOL 60 từ năm 1960. Tuy nhiên, đề xuất này không nhận được sự ủng hộ. Do đó, ông tiếp tục nghiên cứu và lựa chọn một hướng đi khác biệt hoàn toàn so với ý tưởng ban đầu.
Thay vì chú trọng vào ý tưởng xây dựng trên nền tảng của ngôn ngữ máy tính có sẵn, ông đã phát triển Pascal như một ngôn ngữ lập trình độc lập vào năm 1970. Kết quả, Pascal nhanh chóng thu hút sự chú ý và tạo bước tiến vững chắc cho sự phát triển của máy tính mini trong thời điểm đó.
Các loại biến thể của ngôn ngữ lập trình Pascal
Ngôn ngữ lập trình Pascal, mặc dù được phát triển độc lập, nhưng lại có nhiều phiên bản biến thể đặc sắc khác nhau. Trong số đó, có những biến thể tiêu biểu như sau:
Pascal-P: Đây là bộ công cụ chuyển đổi mã được phát triển tại Zurich với mục tiêu chuyển đổi ngôn ngữ lập trình thành các hệ thống máy ảo và bộ giả lập. Trình biên dịch hệ thống P cụ thể gồm có Pascal-P1, Pascal-P2, Pascal-P3 và Pascal-P4. Phiên bản Pascal-P5 ra đời sau này, được phát triển độc lập trong quá trình nghiên cứu của nhóm Zurich.
Object Pascal: Đây là biến thể có khả năng hướng đối tượng tinh vi và phức tạp.
Apple Computer: Góp phần quan trọng trong việc phát triển biến thể của ngôn ngữ lập trình Pascal này.
Turbo Pascal: Được biết đến với trình biên dịch nổi tiếng, cung cấp các cải tiến về thuật toán, kết nối chương trình và dữ liệu,… Phiên bản đầu tiên của Turbo Pascal xuất hiện vào những năm 1986 và phiên bản cuối cùng, Turbo Pascal 7.2, ra đời vào những năm 2000.
Ưu điểm của ngôn ngữ lập trình Pascal
Ngôn ngữ lập trình Pascal, với cấu trúc rõ ràng, mang lại sự dễ dàng trong việc phân tích, nghiên cứu và học tập. Khả năng của nó trong việc tạo ra các chương trình hiệu quả và an toàn không chỉ rõ ràng mà còn đáng tin cậy.
Pascal có khả năng chuyển đổi sang nhiều loại ngôn ngữ lập trình khác nhau, mở ra cánh cửa cho sự linh hoạt và tính đa dạng trong việc sử dụng. Sự hỗ trợ của nó cho việc định hướng đối tượng (OOP – object oriented programming) cũng là một ưu điểm nổi bật.
Ngoài ra, Pascal có khả năng hoạt động trên nhiều nền tảng và hệ thống máy tính khác nhau thông qua quá trình biên dịch và chuyển đổi, tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng trải nghiệm trên nhiều môi trường khác nhau.
Nhược điểm của ngôn ngữ lập trình Pascal
Nhược điểm của ngôn ngữ lập trình Pascal không chỉ xuất hiện trong việc chuyển đổi không rõ ràng một số đối tượng trong tập hợp phức tạp và quan hệ mật thiết với nhau. Nó còn phản ánh ở việc dễ bị tấn công do cấu trúc tương đối đơn giản và độ lặp lại cao, khiến cho thậm chí một sự điều chỉnh nhỏ cũng có thể ảnh hưởng lớn đến toàn bộ tập hợp.
Một điểm yếu khác của Pascal là khả năng kiểm soát dừng lại chỉ ở mức trung bình. Sự hạn chế này có thể gây khó khăn trong việc quản lý các tác vụ hoặc đối tượng trong quá trình thực thi chương trình.
Sơ lược về các câu lệnh dùng trong ngôn ngữ lập trình Pascal
Trong ngôn ngữ lập trình Pascal, các câu lệnh được thiết kế đa dạng và phong phú để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau. Dưới đây là một số dạng câu lệnh phổ biến trong ngôn ngữ này:
- readln(): Dùng để đọc biến và dừng màn hình để đọc file.
- type: Sử dụng để khai báo các phần tử cho các loại biến cụ thể mà người dùng đã xác định.
- clrscr: Xóa cửa sổ hiện tại (giữ nguyên màu chữ đã được thiết đặt) và đặt con trỏ chuột về vị trí trên cùng bên trái của cửa sổ hiện tại.
- var: Dùng để khai báo biến trong chương trình Pascal.
- write(): Dùng để in ra màn hình ngay sau ký tự cuối cùng và cũng có thể dùng để ghi file.
Các câu lệnh này cùng với những đặc điểm riêng biệt, phục vụ cho quá trình viết code và thực thi chương trình một cách hiệu quả.
Học ngôn ngữ lập trình Pascal để làm gì?
Pascal đã từng là ngôn ngữ lập trình cơ bản trong hệ thống các ngôn ngữ lập trình nói chung. Việc học về Pascal có thể giúp bạn xây dựng những nền tảng tốt cho sự phát triển nghề nghiệp lập trình viên chuyên nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay, Pascal không còn được sử dụng phổ biến như trước. Do đó, chỉ với việc học và am hiểu về Pascal mà không đào sâu vào các ngôn ngữ khác có thể là chưa đủ. Việc tìm kiếm một công việc tốt trong ngành Công nghệ thông tin có thể sẽ gặp khó khăn nếu chỉ dựa vào kiến thức về Pascal.
Để tăng cơ hội tìm việc làm cũng như thăng tiến trong lĩnh vực Công nghệ thông tin, việc học thêm các ngôn ngữ lập trình khác như Python, Ruby, C, C++, Java, JavaScript,… là rất quan trọng. Khi bạn có kiến thức rộng và am hiểu sâu về nhiều ngôn ngữ khác nhau, bạn sẽ có cơ hội tích luỹ kinh nghiệm cho sự nghiệp tương lai. Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng tìm kiếm công việc với mức lương hấp dẫn và mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong ngành.
Nếu bạn có hứng thú với những đề tài tương tự, bạn cũng có thể tham khảo bài viết 6 Lý Do Khiến Ngôn Ngữ Lập Trình Java Trở Nên Phổ Biến
Lời Kết
Tóm lại, khi bắt đầu viết một chương trình, điều quan trọng không chỉ là việc đặt tên cho chương trình, mà còn là cách sử dụng các biến và logic của chương trình. Trước khi quan tâm đến việc làm cho việc nhập xuất dữ liệu trở nên hấp dẫn hơn, quan trọng nhất vẫn là tập trung vào việc xây dựng phần lõi của chương trình với các thuật toán chính xác và logic rõ ràng.
Hi vọng qua bài viết này, bạn đã tìm thấy những câu trả lời cho những thắc mắc về ngôn ngữ lập trình Pascal của mình!
